Wat zou ik graag woeden. Woeden als een orkaanse, de titel van het beeld op deze foto. Ze is de schepping van Germaine Richier, die haar de naam l’Ouragane gaf, vrij vertaald de Orkaanse, de vrouwelijke vorm van het woord orkaan. Richier zou deze bijnaam haar leven houden. Al eerder maakte ze l’Orage, de storm, een al even zo gehavende man als de vrouw die we hier zien. Je kunt de beelden nu zien in het onvolprezen Beelden aan Zee in Scheveningen. Zowel haar beelden als haar tekeningen vind ik meedogenloos mooi.
Wat ik zo mooi vind aan de beelden van Richier is de rauwheid ervan. Haar scheppingen hebben een soort mythologisch karakter: met het toevoegen van natuurlijke elementen als takken, botten of bladeren maakt ze een beeld dat je raakt op een dieper, metafysisch niveau. De beelden zijn niet glad of precies afgewerkt, maar hebben bulten en schrammen. Ze zijn gehavend en beschadigd, net als wij stervelingen en door de mengeling van mensen dieren, bomen en planten, krijgen ze daarbij iets ongrijpbaars maar worden ze tegelijkertijd heel grijpbaar en levend.
Kunst moet dat voor mij wel doen, me raken op een plek waar het verhaal van het beeld een dieper verhaal raakt, waar taal niet meer toereikend is. Ik hou van kunst die niet per se glad of mooi is, die echt iets wil zeggen, durft te laten zien dat we niet maakbaar zijn, dat we sterfelijk zijn en mooi van lelijkheid. En dat we samen zijn in onze alleenheid.
Daarom zou ik woedend willen zijn, orkaans willen spreken net als Richier. Mijn diepste woedende weten delen. Ik ben zo lang lief geweest. Heb zo mijn best gedaan. En nog eens mijn best gedaan. Tot ik erachter kwam dat je best doen niet de weg is, omdat die weg altijd over een ander gaat en niet over jezelf. Als kunst een spiegel is, heb ik er niet goed in gekeken. Want de kunstenaars die mij roepen, hebben een boodschap: schep en deel je ervaringen, doe dat op een rigoureuze manier. Leef als een orkaanse: spaar niets en niemand en laat je stem horen. Brul en grauw. Kus, dans en schreeuw het eruit. En deel je pijn, deel je vreugde, omdat jouw pijn en vreugde precies is als die van de ander. Als je jouw weg gaat, ga je die van iedereen.
